Toegankelijkheid, een vereiste voor digitale inclusie

Als het over de digitale kloof gaat, dan bedoelt men vaak een gebrek aan vaardigheden of motivatie van gebruikers. Zij zouden de digitalisering eerder als een bedreiging zien.

Voor mensen met een handicap biedt de digitalisering van de informatie juist enorme kansen. Onoverkomelijke moeilijkheden in de fysieke wereld kunnen totaal verdwijnen in de digitale wereld. Deze mensen zijn dus zeer gemotiveerd om maximaal te profiteren van de digitale interfaces.

Zelfs met hun vaardigheden en motivatie, is het voor zeer veel mensen met een handicap nochtans onmogelijk om digitale diensten te gebruiken. Dit probleem ligt niet bij de gebruikers maar bij de digitale interfaces zelf, als ze niet toegankelijk zijn voor iedereen. Dit gebrek aan toegankelijkheid wordt vaak veroorzaakt door een gebrek aan vaardigheden of motivatie bij de ontwikkelaars van digitale inhoud.

Het is des te erger omdat de digitale interface voor deze mensen vaak de enige beschikbare optie is. Als technologie goed wordt gebruikt, kan ze bovendien veel obstakels wegnemen.

Technologie kan obstakels wegnemen

De technologische vooruitgang heeft ervoor gezorgd dat vandaag bijna iedereen een computer, tablet of smartphone kan gebruiken. Je kan deze apparaten bedienen met je stem of met je blik en binnenkort zelfs met je gedachten. Iemand die geen bic kan vasthouden of niet kan spreken en dus niet kan telefoneren, kan dankzij dit soort technologie toch communiceren en zelfstandig allerlei dagelijkse handelingen uitvoeren.

Zoom op smartphone is een gewaardeerd hulpmiddel voor alle mensen bij wie het zicht afneemt met de leeftijd. Een screenreader laat een blinde persoon toe om door een webpagina te navigeren. Toepassingen als Facetime vergemakkelijken de communicatie tussen doven. En dit zijn slechts enkele van de vele voorbeelden.

Met aangepaste communicatiemiddelen is er geen handicap meer. Neem het voorbeeld van Sylvie (blind) en Sophie (doof). Ze communiceren probleemloos met elkaar via direct messages op twitter.

Une aveugle qui communique via dm de twitter avec une sourde, trop cool! Pas besoin de signes ni d'interprètes! ;) cc cyberbaloo_

— Sylvie Duchateau (@sylduch) October 8, 2015

De situatie creëert de handicap

Iemand die een kinderwagen duwt, beschouwt zich niet als gehandicapt, totdat hij onderaan een trap staat. In de digitale wereld is het precies hetzelfde.

• Een blinde persoon kan met een screenreader probleemloos een goed ontworpen formulier invullen, maar kan het niet versturen als het eindigt met een CAPTCHA.

  

  De ontwikkelaar kan andere technische oplossingen gebruiken om spam tegen te houden.

• Een communicatiecampagne die enkel bestaat uit video zonder ondertitels of gebarentaal sluit alle dove mensen uit. Als u ondertiteling en vertaling in gebarentaal in het budget voorziet, bent u er zeker van dat iedereen de boodschap begrijpt.

• Enkel rood, oranje en groen gebruiken om de piekuren van een winkel aan te duiden, maakt deze informatie onbruikbaar voor een kleurenblinde. Goede ontwerpers houden daar rekening mee en gebruiken niet enkel kleur om deze informatie over te brengen.

  

• De zoomfunctie op een website blokkeren, kan de inhoud voor veel mensen onleesbaar maken op een smartphone.

De verantwoordelijkheid van ontwikkelaars van digitale inhoud

De bezoekers van uw website gebruiken allerlei tools, nemen de informatie op verschillende manieren waar en interageren niet allemaal op dezelfde manier met uw website. Sommigen hebben een handicap.

Daar moet u rekening mee houden als u digitale inhoud ontwikkelt.

Accessibility isn't frosting on the cake. It's like the eggs. You have to put it in at the start, & it's a lot of work if you didn't. #gaad

— Sarah Bourne (@sarahebourne) May 21, 2015

Zoals Sarah Bourne zegt, is toegankelijkheid niet de kers op de taart. Het zijn de eieren. Je moet ze in het begin toevoegen want anders is het veel meer werk.

De keuzes die communicatieverantwoordelijken, ontwerpers, ontwikkelaars en redacteurs maken, kunnen werkelijk obstakels creëren en effectief talloze surfers in een handicapsituatie plaatsen, of in tegendeel, ervoor zorgen dat iedereen toegang heeft tot de inhoud.

De laatste toegankelijkheidsmonitor toont dat amper 32% van de Belgische websites bruikbaar is voor mensen met een handicap. Dat is veel te weinig. AnySurfer biedt opleidingen en informatie aan iedereen die digitale inhoud ontwikkelt. We helpen hen goede keuzes te maken en toegankelijkheid te integreren in het proces.

Conclusie

Ondanks wetgeving die verplicht dat websites en apps van de overheidsinstanties toegankelijk moeten zijn voor iedereen, ontbreekt dit aspect nog te vaak bij het uitwerken van digitale actieplannen.

Zonder toegankelijkheid zijn de vaardigheden en de motivatie van de gebruikers zinloos. Zonder toegankelijkheid is de digitalisering een gemiste kans om iedereen gelijke toegang te geven tot informatie en diensten. De toegankelijkheid is een vereiste voor digitale inclusie.