Mobiel surfen met een handicap

Meer en meer krijgen we de vraag om een app voor een mobiel platform te testen. Een eerste aspect hierbij is hoe toegankelijk zijn de toestellen en het besturingssysteem waarop ze draaien. In een vervolgartikel zullen we ingaan op toegankelijkheid van apps en hoe je hiermee als ontwikkelaar rekening kan houden. We beperken ons in dit artikel tot het Android en iOS platform.

Desktop en laptop computers

Computers met het Windows besturingssysteem zijn bruikbaar voor personen met een handicap dankzij allerlei hard- en softwarehulpmiddelen. Deze hulpmiddelen moeten apart aangeschaft worden, soms tegen een aanzienlijke meerkost.

Apple neemt het heft meer zelf in handen en bouwt zelf veel toegankelijkheidsvoorzieningen in het besturingssysteem in. Er is geen meerkost voor de gebruiker en als fabrikant van zowel besturingssysteem als hulpmiddel zijn de programmeurs het best geplaatst om het hulpmiddel goed af te stemmen en in te bouwen in het besturingssysteem. Het voordeel van deze aanpak is ook dat het hulpmiddel mee-evolueert met de vernieuwingen in het besturingssysteem. Keerzijde van de medaille is dat er nauwelijks concurrentie is op vlak van hulpmiddelen en dat je als gebruiker ook niet zoveel naar je hand kan zetten via scripting.

Aanraakschermen

Apparaten bedienen via een aanraakscherm heeft een grote impact op toegankelijkheid voor mensen met een handicap. Voor mensen met bepaalde motorische problemen is een aanraakscherm misschien veel gemakkelijker te bedienen dan een klassiek toetsenbord en muis. Onder blinden was er aanvankelijk grote paniek over aanraakschermen. Gelukkig worden ook hiervoor oplossingen bedacht door fabrikanten en hulpmiddelenleveranciers. De screenreader voor Android heet Talkback en die voor iOS heet VoiceOver. Spraakherkenning zoals Google Assistant en Siri kan iedereen gebruiken maar voor mensen met een handicap kunnen ze een nog grotere tijdswinst betekenen.

Net als bij mensen zonder handicap gaan dus ook meer en meer mensen met een handicap websites bezoeken en apps gebruiken op apparaten als tablets en smartphones die met een aanraakscherm werken.

Toegankelijkheid van telefoons en tablets

De iPhone/iPad is een toegankelijk apparaat voor mensen met uiteenlopende handicaps. Voor toegankelijkheid is het gesloten systeem van Apple een voordeel: er is maar 1 hardwarefabrikant die relatief weinig toestellen uitbrengt; toegankelijkheid zit ingebakken in het besturingssysteem zonder dat er extra software moet worden geïnstalleerd. Apple levert heel wat apps standaard mee met het besturingssysteem en deze zijn over het algemeen prima toegankelijk met de ingebouwde toegankelijkheidsvoorzieningen.

Een nadeel is dat je niet op voorhand weet of een app die je wil installeren/kopen toegankelijk zal zijn. Ook het updaten van een app kan riskant zijn want misschien heeft de ontwikkelaar de nieuwere versie minder toegankelijk gemaakt dan de versie die je nu hebt. Je kunt in de appstore niet terug naar een vorige versie van een app.

Android komt met elke nieuwe versie van het besturingssysteem een stap dichter in de buurt van de toegankelijkheid van de iPhone/iPad. Er belangrijk probleem is dat fabrikanten niet altijd toelaten om meteen te upgraden naar de nieuwste versie van het Android besturingssysteem. Bovendien voegen veel fabrikanten een extra laag toe aan Android of sleutelen aan bepaalde functies. Door die afwijkingen is de toegankelijkheid voor wie een screenreader of andere hulpsoftware nodig heeft minder voorspelbaar. Meer over de toegankelijkheid van Android-toestellen voor blinden en slechtzienden.

Het Mobile Manufacturers Forum onderhoudt een database waarin je de toegankelijkheidsvoorzieningen van smartphones en tablets kan opzoeken. Je kan ook zoeken welke toestellen het best geschikt zijn als je visuele, auditieve, motorische of mentale beperkingen hebt. Zoek in de GARI database.

Conclusie

Er wordt hard gewerkt om tablets en smartphones even bruikbaar te maken voor mensen met een handicap als de klassieke desktop en laptop computers dat zijn. Wat deze nieuwe manier van werken inhoudt voor ontwikkelaars van mobiele websites en apps komt aan bod in een vervolgartikel over ontwikkelen van toegankelijke apps.